Disforik Mani, bipolar bozukluk türlerinden biri olan bir psikiyatrik durumdur. Bipolar bozukluk, duygu durumunda aşırı dalgalanmalara neden olan bir ruh sağlığı durumudur. Bu dalgalanmalar, manik ataklar, depresif ataklar veya her ikisinin bir kombinasyonu şeklinde olabilir. Disforik mani ise manik bir atak sırasında kişinin yoğun bir şekilde mutsuz, öfkeli veya endişeli hissettiği bir durumdur. Disforik Mani kişinin hayatını ciddi şekilde olumsuz etkileyebilir. İş,okul veya kişinin özel hayatına kadar bir iz bırakabilir. En tehlikelisi de intihar riski bile artabilir.

Bu psikiyatrik durumun henüz kesin bir nedeni olmasa da bazı olası etkenler belirlenmiş:

• Genetik faktörler,
• Nörolojik faktörler,
• Çevresel etkenler,
• Madde kullanımı,
• Beyin yapısı ve işlevi.

Risk faktörlerine gelecek olursak;

• Bipolar bozuklukta cinsiyet bir risk faktörüdür. Özellikle bipolar bozukluğun tip II kadınlarda daha yaygın olduğu gözlemlenmiştir.
• Uyuşturucu madde kötüye kullanımı veya alkol bağımlılığı, bipolar belirtileri kötüleştirebilir ve hastalığın seyrini etkileyebilir.
• Çocukluk döneminde yaşanan ihmal ve/veya istismar gibi olumsuz yaşam deneyimleri, bipolar bozukluk riskini artırabilir.
• Bipolar bozukluğun belirtilerinin genellikle erken yetişkinlik döneminde başladığı görülmektedir. Bunun yanı sıra çocukluk veya ergenlik dönemlerinde de görülebilmektedir.

Disforik Mani genellikle aşağıdaki belirtilerle farkedilir:

• Aşırı sinirlilik görülür. En küçük sorun çok büyük öfke yaratabilir.
• Kişi, olması gerekenden daha az uyku ihtiyacı hissedilir.
• Gerekli olmayan bilgileri, olayları düşünerek konsantrasyon kaybı yaşayabilir.
• Düşünmeden hareket ederek tehlikeli davranışlar sergileyebilirler.
• Kişi kendini daha enerjik hissettiği için daha fazla aktivitelere katılmak isteyebilir.

Tanı, hastanın semptomlarının ve öyküsünün dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi ile başlar. DSM-5 kriterlerine uygunluk kontrolü yapılır ve duygusal belirtiler incelenir. Laboratuvar testleri kullanılabilir. Tanı, bipolar bozukluğun belirli bir alt tipini ifade edecektir. Tedavi, bipolar bozukluğun bu özel alt tipini yönetmeye odaklanır. İlaç tedavisi, psikoterapi, aile terapisi ve destek gruplarına katılım sağlamak başta gelen tedavi türleridir.

Yazan: Stajyer Psikolog Ebru Arat