Panik Atak Nedir?

Ansızın gelen kendini tekrarlayan korku ve endişe nöbetlerine “panik atak” denir. Korku ve endişe hissettiğiniz anlarda bedeninizin tehditlere karşı oluşturduğu tepkilerdir. Görünürde bir tehlike ya da sebep yokken de yaşanan yoğun korku ve kaygı durumudur.  Panik atak ruhsal bir bozukluk değildir, kodlanamaz. Panik atak, hayatta kalma iç güdüsüyle ortaya çıkarak bu duygunun beyinden vücuda yanlış alarmlar göndermesi sebebiyle oluşur.

Panik Atak Belirtileri Şunlardır:

– Göğüs ağrısı ve rahatsızlık hissetme

– Üşüme ve sıcaklık hissetme

– Baş dönmesi

– Kontrolü kaybetme korkusu

– Nefes almada zorluk yaşama

– Mide bulantısı ve midede ağrı hissetme

– Kalp çarpıntısı ve kalp atışını kuvvetli hissetme

– Titreme

– Uyuşmalar

Panik atak sırasında bu belirtilerden en az dördüne sahip olunması gerekiyor.

Panik Atak Nasıl Oluşur?

Aniden başlar, giderek şiddetlenir ve bir süre sonra en yüksek seviyeye ulaşır. Genelde 10 dakikadan daha az sürede en şiddetli seviyeye ulaşır. Yaklaşık 30 dakika sürer. Bir süre sonra kendi kendine kaybolur fakat panik atak geçiren kişi yoğun bir yorgunluk ve stresle o gününü geçirir.

Panik atak sırasında kalbiniz daha hızlı atmaya başlar. Daha hızlı nefes almaya başlarsınız. Kaslarınız kasılmış hale gelir. Göğsünüzde baskı hissedersiniz ve avuçlarınızın içi terler. Kaslarınızın kasılmış hale gelmesiyle vücudunuzda titremeler ve uyuşmalar oluşur. Zihninizde ölüm korkusu oluşmuştur. Kalp krizi geçirdiğinizi zannedersiniz aslında sadece panik atak geçiriyorsunuzdur.

Panik Bozukluk Nedir?

Panik atak olarak bilinse de aslında panik atak panik bozukluğun bir semptomudur. Panik bozukluk, ruhsal bir rahatsızlıktır. Yineleyen, beklenmedik panik atakların oluşması ve bu atakların sürekli olacağına ilişkin kaygı ya da yoğun korku hissetme durumudur. Panik bozukluk , beynimizde nöron adı verilen sinir hücrelerinden salgılanan, heyecan ve duygusal yaşantılarımızı düzenleyen bazı beyin hormonlarının anormal çalışması sonucu oluşmaktadır.

Panik bozukluğu olan hasta, panik atak yaşama  kaygısıyla ve panik atağın neden olacağını düşündüğü sonuçlara önlem almak amaçlı çeşitli davranışlarda bulunabilir. Örneğin yanında sürekli su ve ilaç taşır. Kişi kendisini sürekli ”güvende” tutma ihtiyacıyla yaşamını kısıtlayıcı davranışlarda bulunabilir. Örneğin evden çıkmaz, toplu yerlerde bulunmaz.

Panik Bozukluk Belirtileri Şunlardır:

– Yineleyen beklenmedik ataklar

– Her an atak geçirme korkusu

– Korkudan kaynaklı kaçınma davranışı sergileme

– Çarpıntı, kalbin küt küt atması ya da kalp hızının artması

– Terleme

– Titreme ya da sarsılma

– Soluk soluğa kalmak

– Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışıklık hissi

– Bulantı ya da karın ağrısı

– Uyuşmalar

– Gerçek dışılık, kendine yabancılaşma

– Denetimi kaybetme korkusu

– Ölüm korkusu

Bu belirtilerden en az dördüne sahip olunması gerekiyor.

Panik Bozukluğu Nasıl Oluşur?

İlk başta atak başlar. Hiçbir neden yokken birdenbire başlayan göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, nefes alamama, terleme, titreme, üşüme ya da ürperme, bazen de bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, dengesizlik; düşecek ya da bayılacakmış gibi olma, uyuşma ya da karıncalanma gibi belirtiler, kişiyi dehşet içinde bırakır. Daha sonra ataklar tekrarlanır. Sebepli sebepsiz ataklar artmaya başlar. Bir süre sonra kişi bunun tekrarlanacağına dair endişe hissetmeye başlar. Her zaman atak geçireceğini düşünür. Yoğun kaygı ve korku içinde hayatına devam eder. Yaşamı kısıtlanır.

Panik Atak ve Panik Bozukluğun Nedenleri Nelerdir?

• Genetik yatkınlık
• Fiziksel veya cinsel istismar
• Olumsuz duygulara kapılma
• Travmatik olaylar
• Bastırılan duygular
• Bağımlılık yapan maddelerin (sigara, kafein, uyuşturucu) kullanımı
• Beyindeki kimyasal dengesizlikler
• Çocukluk döneminde yaşanan olaylar
• Fobiler
• Yoğun strese maruz kalmak

Panik Atak ve Panik Bozukluk Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi için hem psikoterapi uygulamalarına hem de farmakolojik (ilaç) tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır. Panik atak ve panik bozukluğun tedavisinde farklı yöntemler uygulanabilir. Bilişsel davranışçı terapi yöntemiyle panik atak ve panik bozukluk tedavisi mümkündür.  Bu tedavi yönteminde danışanın panik atak ve panik bozukluk hakkındaki yanlış bilgi ve yanlış inanışlarının düzeltilmesi amaçlanır. Panik atakla baş etmeyi öğrendikten sonra, panik atak geçirme korkusuna karşı üstesinden gelmeyi sağlayan ödevlerle panik bozukluk tedavisi desteklenebilir.Panik atak tedavisinde terapinin yanı sıra nefes egzersizleri de oldukça etkilidir. Panik atakta EMDR terapisinin de etkisi çok yüksektir.

Yazan: Stajyer Psikolog İrem Keklik