MİTOMANİ NEDİR ?

Mitomani (Patolojik Yalancılık) yalan söyleme alışkanlığıdır. Bu hastalığa sahip kişiler mitoman ya da patolojik yalancı olarak adlandırılır.

Yalan söylemek isteyerek yanlış ifadede bulunmaktır. Çocukluktan bunun yanlış bir şey olduğunu öğreniyoruz fakat yapılan araştırmalarda her insanın günde en az 1-2 kez yalan söylediği ortaya çıkmıştır. Yalanı genellikle bir gerçeğin yaratacağı sorundan kaçınmak için ya da karşımızdaki kişinin duygularını incitmekten kaçınmak için kullanırız. Fakat mitoman bireyler herhangi bir sebep aramadan yalan söyleyebilirler.

 Mitomani yunanca muthos (efsane) ve latince mania (delilik) kelimelerinin birleştirilmesinden meydana gelmiştir. Psikiyatride pseudologia fantastica olarak da adlandırılmaktadır. İlk kez 1891 yılında Alman doktor Anton Delbrueck tarafından ”Tamamen orantısız ve fark edilebilir bir amacı olmayan kapsamlı ve karmaşık, yıllarca veya ömür boyu sürebilen uydurmalardır.” şeklinde tanımlanmıştır. O zamandan beridir üzerine çok fazla araştırılma yapılmamıştır. Genel toplumda görülme oranı 1000’de 1’dir. Erkeklerde ve kadınlarda eşit oranda görülür. Mitomani genellikle kişilik gelişiminin en hızlı olduğu ergenlik çağlarında başlar. Tanı ise genellikle 21-22 yaşlarında konur. Mitomani psikiyatrik hastalıklar arasında ayrı bir tanı olarak geçmemektedir bazı hastalıkların bulgusu olarak geçmektedir. Bu hastalıklar da;

• Bipolar bozukluklar
• Dikkat eksikliği sendromu
• Dürtü kontrol problemleri
• Madde bağımlılığı
• Sınırda kişilik
• Narsistik kişilik bozukluğu
• Takıntı bozuklukları

Mitoman hastalar hakkında bilinmesi gereken ilk özellik bu bireyler yalan söylediklerinin farkında değillerdir ve çoğu zaman kendi yalanlarına inanırlar. Düşünce tarzlarına ”büyüsel düşünce” denir. Hayal gücüyle ürettikleri düşüncelerin gerçekliğine inanırlar. Çocuklarda normal karşılanan bu durum yetişkinler için patolojiktir. Diğer özellikleri ise;

• Bu probleme sahip olmayan insanlar yalan söylediklerinde utanç ve suçluluk duyabilirler ancak mitomanlarda durum böyle değildir.
• Çoğu zaman çok güzel ve etkileyici fantastik yalanlar söylerler. Gerçekle fantezi iç içe geçtiğinde inandırıcı olabilirler.
• Yalan söyleyerek kendilerini önemli bir insan veya kahraman gibi gösterirler.
•  Eski yalanlarını desteklemek için sürekli yeni yalanlar uydururlar.
• Bazen kendilerini suçlayıcı ve zarar verici olabilirler.
• Yakınlarınızda veya kendinizde benzer durumlar gözlemliyorsanız bir uzmandan destek alabilirsiniz.
• Yazan:Stajyer Psikolog Ebru Arat